Karadağ, Balkanlar’da bir ülkedir. Doğusunda Arnavutluk ve Kosova, kuzeyinde Sırbistan, batısında Hırvatistan, Bosna-Hersek, güneyinde Adriyatik Denizi yer alır. Başkenti, Podgorica’dır (eskiden Titograd). Anayasasında Karadağ “demokratik, refah ve çevreci bir ülke” olarak tanımlanır.

Ülkenin ismi Karadağ dilinde “Crna Gora”, İngilizce ve uluslararası alanda “Montenegro” olarak geçmektedir. Ülkenin nüfusu, Temmuz 2018’de tahminî olarak 678.901’dir. Son resmi sayım olan 2013 sayımına göre ise 619.800’dir. Montenegro’nun yüzölçümü toplam 13.812 km2’dir.

Karadağ’ın GSYİH (nominal) değeri 2021 yılında tahminî olarak toplam 5,651 milyar $ olmuştur. Aynı dönemde, kişi başına GSYİH değeri ise 9.064 $ olmuştur.

Karadağ, eski Yugoslavya’yı oluşturan altı cumhuriyetten biriydi. Yugoslavya’nın parçalanmasından sonra Karadağ, Sırbistan’ın zorlamasıyla yeni Yugoslavya’ya katılmıştır. Karadağ’ın çabalarıyla 2003 yılında Sırbistan-Karadağ olarak daha esnek bir federasyon çatısı oluşturulmuştur. Karadağ, 21 Mayıs 2006 Pazar günü yapılan referandumda çıkan % 55,5’lik evet oyu ile ise bağımsız olma kararı almıştır. 3 Haziran 2006’da ise Karadağ Parlamentosu, referandumda çıkan sonuca dayanarak Karadağ’ın bağımsızlığını ilân etti. NATO Dışişleri Bakanları, Rusya’nın itirazlarına karşın eski Yugoslavya’yı oluşturan altı cumhuriyetten biri olan Karadağ’ı 29. üye olarak ittifaka davet etti.

Etnik yapı:
1991 sayımına göre Sırplar, Sırbistan-Karadağ federasyonunun toplam nüfusun %69’unu oluşturmaktaydı. Karadağlılar ise toplam nüfusun %5’ini, Karadağ nüfusunun %62’sini oluşturuyordu. Slav olmayan Arnavut azınlık ülkedeki 2. büyük gruptu ve resmi tahminlere göre toplam nüfusa oranları %17’siydi. 1965’ten sonra Sırbistan ve Karadağ’dan gelişmiş Avrupa ülkelerine ve Kuzey Amerika’ya sürekli göç yaşanmıştır. Eski Yugoslavya’nın dağılmasını ve Hırvatistan ile Bosna-Hersek’teki savaşı takip eden yıllarda göç Sırbistan ve Karadağ’a yönelmiştir. Mülteci sayımı sonucunda 1996 yılı ortalarında 566.200’ü mülteci statüsünde olan 646.000 kişi tespit edilmiştir. 79.700 kişi ise diğer cumhuriyetlerde yaşayan Sırp ve Karadağlılar ya da Yugoslavya’ya mülteci olarak gelip Yugoslav vatandaşlığına geçmiş kişilerdir.

Önemli şehirler:
2003 Nüfus Sayımına Göre
Podgorica (başkent; 169.132)
Nikšić (58.212)
Pljevlja (21.377)
Bijelo Polje (15.883)
Herceg Novi (12.739)
Berane (11.776)
Çetine (15.137)
Eski krallık başkenti Budva (10.918)
Tivat (9.467)
Rožaje (9.121)
Dobrota (8.169)
Danilovgrad (5.208)
Bijela (3.748)
İgalo (3.754)
Kolašin (2.989)

Eğitim
Okul Öncesi
İlkokul
Ortaokul
Lise
Üniversite

Lise
Karadağ’da 53 lise bulunmaktadır. Bunlardan 49 devlet okulu, 3 özel okul (2 tane uluslararasıdır) ve 1 devlet – özel okuludur. Liseler bu şekilde ayrılır:
1) Gimnaziya Liseleri
2) Sanat Okulları
3) Meslek Liseleri
a) Üç yıllık Meslek Liseleri
b) Dört yıllık Meslek Liseleri
4) İmam Hatip Lisesi (‘‘Mehmed Fatih’’ Medresesi)

Üniversite
Karadağ’da 3 üniversite bulunmaktadır. Bunlardan 1’i devlet üniversitesi, 2’si vakıf üniversitesidir. Tüm üniversitelerde eğitim Karadağ dilinde verilmektedir. Karadağ Üniversitesi (Univerzitet Crne Gore), Karadağ’da bulunan tek devlet üniversitesidir. Yönetim olarak herhangi bir vakıf veya özel kurumla bağlantısı bulunmuş olmayan, bütçesi devlet tarafından karşılanan üniversitedir. Bu üniversite 1974 senesinde kurulmuş olup Karadağ’ın en eski yükseköğretim kurumudur. Bu üniversitede halen 20.000 öğrenci eğitim almaktadır. Üniversiteye bağlı olarak 19 fakülte ve 2 bilim enstitüsü faaliyet gösteriyor. 2004 senesi itibarıyla Bologna Süreci uygulanmaktadır. Karadağ Üniversitesi’nin genel merkezi Podgoritsa(Podgorica) şehrindedir ancak bazı fakülteler Niksic, Cetinje, Kotor, Herceg Novi, Bar, Budva, Bijelo Polje, Berane gibi şehirlerde eğitim vermektedir. Karadağ Üniversitesi’nin rektörlük görevini Prof. Radmila Vojvodić sürdürmektedir.

Vakıflarca kurulan iki üniversite Donja Gorica Üniversitesi ve Mediteran Üniversitesi’dir. İkisinin genel merkezleri Podgorica’da bulunmaktadır. Fakat Mediteran Üniversitesi’nin birkaç fakültesi Bar şehrinde faaliyet göstermektedir. Mediteran Üniversitesi 2006 yılında kuruldu, Donja Gorica Üniversitesi ise 2007 yılında kuruldu. İkisinin eğitim sistemi Bologna Süreci’ne göre uygulanmaktadır.

Spor
Karadağ’daki en popüler sporlar futbol, basketbol, su topu, voleybol ve hentboldur. Ülkedeki diğer önemli sporlar boks, atletizm, masa tenisi ve satrançtır.

Önceki dönemlerde yani Karadağ, Yugoslavya ülkesinin bir parçasıyken Karadağlı insanlar bu ülkenin millî takımlarında mücadele ediyorlardı. 24 Mart 2007 tarihinde Karadağ tarihinin ilk futbol maçını Macaristan ile Podgorica Stadında oynadı. Bu dostluk maçını Karadağ 2-1’lik skorla kazandı. Karadağ’ın en önemli iki futbol kulübü başkent Podgorica’da kurulmuş olan FK Budućnost Podgorica ve Nikšić şehrinin FK Sutjeska Nikšić ekipleridir. Karadağ Ulusal Olimpik Komitesi 2007 yılının Haziran ayında Uluslararası Olimpiyat Komitesine üye olarak katılmıştır. Karadağ’ın bağımsız bir ülke olarak katıldığı ilk Olimpiyat Oyunları 2008 tarihinde Pekin’de yapılan 2008 Yaz Olimpiyatları olmuştur. Ayrıca Karadağ, Sırbistan ile birlikte EuroBasket 2005 turnuvasını sunmuştur.

Su topu genellikle ülkenin ulusal sporu olarak lanse edilir. Karadağ, 13 Temmuz 2008 tarihinde İspanya’nın Málaga kentinde düzenlenen Avrupa Şampiyonasında Sırbistan’ı 5-5 ve 6-5’lik skorlarla yenmiştir. 2009 yılında düzenlenen FINA Erkekler Su Topu Dünya Liginde altın madalya kazanmışlardır. Kotor merkezli su topu ekibi PVK Primorac, 2009 yılında LEN Şampiyonlar Ligi şampiyonu oldu. Karadağ’ın bir numaralı su topu liginde altı takım yer almaktadır. Bu altı takımdan şu dördünün bütçesi bir milyon avrodan fazladır: VK Primorac Kotor, VK Jadran Herceg Novi, VK Budvanska Rivijera Budva ve VK Cattaro. Karadağ’ı 2008 Olimpiyat Oyunlarında temsil eden millî su topu takımı bu Olimpiyat Oyunlarında dördüncü sırayı yer almıştır.

Londra’da düzenlenen 2012 Olimpiyat Oyunlarında Karadağ bayan hentbol takımı, finalde Norveç’e 26-23’lük bir skorla yenilerek gümüş madalya almışlardı. Bu Karadağ’ın ilk Olimpiyat madalyası oldu.

Karadağ’da Din

Karadağ tarihsel olarak çok kültürlülüğün kavşağındaydı. Ve yüzyıllar boyunca bu durum, Müslüman ve Hristiyan halklar arasındaki eşsiz bir birliktelik biçimini şekillendirdi. Ülkedeki dini grupların büyüklüğü 2011 sayımına göre şu şekildedir.

Bu içerik Wikipedia‘dan alıntılanmıştır.