Karadağ’daki en büyük yatırımcı olan Çin, Rusya’nın yerini aldı.
QHA’dan Mehmet Berk Yaltırık’ın haberine göre, Çin neredeyse tüm Balkan ülkelerindeki nüfuzunu artırıyor. Çin, özellikle medya ve finansman alanında Balkanlar’ın en güçlüsü olma yolunda ilerliyor.
Çin’in Balkan ülkelerine yönelik ekonomik faaliyetleri dikkate alındığında Karadağ’a eğilmek gerekiyor. Karadağ Merkez Bankası, ekim 2020’de Çin’in 2020’nin ilk yarısında ülkelerine, çoğunlukla Karadağlı şirketlere ve gayrimenkule yönelik 70 milyon euro yatırım yaptığını duyurdu.
Balkan Insight’in 20 Ekim 2020 tarihli haberine göre raporda, Çin yatırımlarının Karadağ’daki şirketlere yapılan yatırımları veya bunların satın alınmasını, gayrimenkul alımını ve şirketler arası borçları, diğer bir deyişle Karadağlı şirketlerin Çin’deki şirketlerden borç para almasını içerdiği ifade ediliyor. Haberde Çin’den ilk kez yıllık Merkez Bankası raporunda büyük bir yabancı yatırımcı olarak bahsedildiği, 2018 ve 2019’da ülkeye para yatıran ilk 50 ülke arasında Çin’in yer almadığı hatırlatıldı.
Raporda Çin yatırımları “gizli” olarak sınıflandırılsa da, haberde CRBC (China Road and Bridge Corporation) adlı şirketin, Bar-Boljare otoyolunun Karadağ ayağının ilk bölümünü Çin Exim Bank’tan 944 milyon dolarlık bir krediyle karşıladığının bilindiği bilgisi yer aldı. Haber ayrıca; Haziran 2020’de Karadağ, Plevlja termik santralinin yeniden inşası için Çin-Karadağ konsorsiyumunun DEC International-Bemax-BB Solar-Permonte ile 54 milyon avroluk bir sözleşme imzaladığı da hatırlatıldı.
Rusya’nın 2019’da Karadağ’daki en büyük yatırımcı olduğu, ancak şu anda 42,5 milyon avroluk yatırımla Çin ve İtalya’nın ardından üçüncü sırada yer aldığı aktarıldı. Merkez Bankası, bunun 15 milyon avroluk kısmının Rus şirketlerinden alınan krediler olduğunu, 14,4 milyon euroluk kısmının ise gayrimenkule yatırımı olduğunu belirtti.
Rapora göre Çin’in Xinhau Haber Ajansı’nın, yerel gazeteciler için sık sık Çin’e çalışma ziyaretleri düzenlemek amacıyla Arnavutluk, Bosna Hersek, Kuzey Makedonya ve Sırbistan’daki muadili ajanslarla resmi işbirliği anlaşmaları bulunuyor. Kapsamlı sözleşmeler olmaksızın Hırvatistan ve Karadağ’da da çalışma ziyaretleri düzenleniyor. “Çin’in yönetim sistemi hakkında” belgeseller gibi ücretsiz Çince içeriklerin ilgili kamu yayıncıları arasında 2019 yılında imzalanan bir anlaşma kapsamında Arnavutluk’a gönderildiği bilgisi de raporda yer alıyor.
Karadağ’da ise Çin medyasının çoğu gazeteci tarafından düşük kaliteli olarak kabul edilen yerel medya için ücretsiz içerik sağladığı, Karadağ gelişmelerini Xinhua’nın Belgrad’daki muhabiri tarafından aktarıldığı belirtiliyor. Kuzey Makedonya’da ise Çin haberlerinin çoğunun ekonomiyle ilgili, süren veya olası ikili projelere yönelik olduğu, çoğu zaman Batı medyasında çıkan haberlerin çevirilerinin kullanıldığı bildiriliyor.
Kaynak ve araştırmanın tümünü buradan okuyabilirsiniz.
02.01.2021
