Karadağ, Avrupa Komisyonu ve sivil kuruluşlar tarafından bu tür programlara yönelik güçlü eleştirilere rağmen, büyük bir yatırım karşılığında vatandaşlık sunan tartışmalı planını genişletmeye karar verdi.
Karadağ hükümeti Perşembe günü, Avrupa Komisyonu ve sivil kuruluşların ülkenin AB üyeliği yolunda ilerlemesine zarar verebileceği yönündeki uyarılarına rağmen ekonomik vatandaşlık programını Aralık 2022’ye kadar uzattı. Hükümet, programın artık ekonomik vatandaşlık kazanmak için daha katı koşullara sahip olduğunu söyledi.
Konuyla ilgili yapılan açıklamada, “Önümüzdeki ay, halihazırda vatandaşlık talebinde bulunan tüm yatırımcılar, program tarafından öngörülen yatırımların yüzde 50’si tutarında bir banka garantisini Hükümete sunmalıdır. Tüm yeni başvuru sahiplerinin devlet bütçesine 100.000 avro ve bölgesel kalkınma için 100.000 avro daha ödemesi gerekiyor.” denildi.
2010 yılında, Milo Djukanoviç yönetimindeki eski hükümet, en az yarım milyon avro yatırım yapmaları halinde başlangıçta “güvenilir üne sahip ünlü işadamlarına” pasaport satarak üç “ekonomik vatandaşlık” planı başlatmıştı.
Yabancı yatırımcılar için en son program, hükümetin ülkenin kuzeyindeki gelişmemiş bölgelere en az 250.000 avro veya merkez ve güneydeki daha gelişmiş bölgelere 450.000 avro yatırım yapan yatırımcılara pasaport teklif ettiği Ocak 2019’da başlatıldı. Bu program 2 yıl boyunca yürürlükte olacaktı.
Hükümet verilerine göre, bugüne kadar çoğu Rusya ve Çin’den gelen 108 yabancı uyruklu, kıyı ve dağ kasabalarındaki apart otellerden daire satın alarak veya gelişmemiş bölgelere para bağışlayarak Karadağ pasaportu elde etti.
31 Mart’ta Djukanoviç’in Demokratik Sosyalist Partisi DPS’nin seçim yenilgisinin ardından iktidara gelen yeni hükümet, Karadağ’ın Avrupa Birliği’ne katılımını yavaşlatabileceği gerekçesiyle ekonomik vatandaşlık programının 2021 yılı sonuna kadar sonlandırılacağını duyurdu.
Ancak 30 Aralık’ta Ekonomik Kalkınma Bakanı Jako Milatoviç, ekonomik vatandaşlık programının ülkenin kalkınmasına yardımcı olduğunu söyledi.
Bakan, “Karadağ’ı inovasyon için para ayırmada bölgesel bir lider yapacak. Turizmi geliştirerek, hızlandırılmış ekonomik kalkınmanın temeli olarak inovasyonun gelişimini güçlü bir şekilde destekliyoruz.” dedi.
Medya İçişleri Bakanı Sergej Sekuloviç ve Dışişleri Bakanı Corce Raduloviç’in programın uzatılmasına karşı oy kullandığını bildirirken, sivil toplum örgütleri kararın ülkenin AB yolunu tehlikeye atabileceği konusunda uyardı.
Bir basın açıklaması yapan STK kuruluşu CEGAS Sivil Özgürlük Merkezi, “Avrupa kurumları, Üye Devletlerin ve aday ülkelerin mali bütünlüğü üzerinde yaratabilecekleri etki nedeniyle, vatandaşlık elde etmeye ve yatırımları çekmeye yönelik bu tür programlardan yana değil.” dedi.
Vatandaşlıkların yabancı yatırımcılara satışı, Avrupa Komisyonu tarafından da eleştirildi ve bunun vergiden kaçınma, kara para aklama veya diğer yargı alanlarında kovuşturmadan kaçma için kullanılabileceği endişelerini dile getirdi. Avrupa Komisyonu’nun bu yılki ilerleme raporu, Karadağ’ın bu yatırımcı vatandaşlık planını etkin bir şekilde aşamalı olarak kaldırması gerektiğini söylemişti.
Ayrıca Malta ve Kıbrıs’ın kendi “altın pasaport” planlarını sonlandırmasını sağlamaya çalışıyor. Yaklaşık 19 diğer AB ülkesi, yatırımcılara pasaport yerine kalıcı oturma hakkı sunan benzer programlar yürütüyor.
Kaynak: balkaninsight – 31.12.2021
