Karadağ’ı araştırırken vergiler konusu bir çok kişinin merak ettiği bir detay. Ancak, vergi konusunun bolca anlatılan yönü hep hikayenin iyi tarafında olan; “gelir vergisi yüzde 9” kısmı.
Montenegro’da bir çok farklı vergi çeşidi bulunuyor. Aşağıda bunları kısaca başlıklar halinde yazacağım. Fakat, bunun dışında her belediyede farklı oranlarda uygulanan ve klasik olan, temizlik ve emlak vergileri gibi vergilerde bulunmaktadır.
Aralık 2018 itibariyle Montenegro’da geçerli olan vergi oranları:
- Kurumlar Vergisi: %9
- Gelir Vergisi: %9 (veya %11)
- Satış Vergisi Oranı: %21
- Sosyal Güvenlik Oranı: %34,3 (tavan: 50,000 €uro)
- Şirketler için Sosyal Güvenlik Oranı: %10,3
- Çalışanlar için Sosyal Güvenlik Oranı: %24
- Katma Değer Vergisi (K.D.V.): %21
Karadağ’da yürürlükte olan diğer genel vergileri ve vergi sistemini de resmi kaynaklardan alarak aşağıda sizlere sunmak istiyorum.
Karadağ’da Vergi Sistemi ve Vergi Avantajları
- Kurumlar vergisi
- Kişisel gelir vergisi
- Katma Değer Vergisi (KDV)
- Gayrimenkul satış vergisi
- Sosyal güvenlik katkıları
- ÖTV vergileri
- Harçlar/Ücretler (takse)
- Gümrük
Yabancı yatırımcılar için vergi sistemi, yerli işletmeler ile aynıdır.
Kurumlar vergisi % 9 iken, kişisel gelir vergisi oranı brüt tutarında 720 € üzerindeki kişisel kazançlar için % 9 ve % 11’dir. Karadağ’da faaliyet gösteren bir işletme, peşin ödenen kar vergisine ek olarak, yıl sonunda yurtdışındaki hesabına para transferi yapma olanağına sahiptir.
Kullanılan iki pozitif katma değer vergisi (KDV) oranı, % 19’luk standart oran ve % 7’lik indirgenmiş oran vardır: insan tüketimi için temel ürünler (süt, ekmek, yağ, yağ ve şeker), ilaçlar ve bazı tıbbi araçlar, kitaplar, ders kitapları ve öğretim yardımcıları, içme suyu, yem, gübre ve damızlık hayvancılık, bitki koruma ürünleri ve ekim malzemeleri ile belirli hizmet türleri: konaklama hizmetleri, yolcu taşımacılığı, kamu hijyeni, cenaze hizmetleri, telif hakkı ve eğitim, edebiyat ve sanat alanındaki hizmetler, kar amacı gütmeyen spor tesislerinin kullanımına yönelik hizmetler, bilim ve sanat alanındaki telif hakları, koleksiyonlar ve antikalar ve bazı kültürel ve sportif etkinlikler için biletler yoluyla ödenen bazı hizmetler.
Sıfır oran aşağıdakiler için geçerlidir: Sağlık İşlemleri Fonu tarafından finanse edilen ilaç ve tıbbi malzeme ihracat işlemleri ve teslimatları.
Emlak satış vergisi oranı, vergi matrahının % 3’ü ile orantılıdır.
Karadağ’daki zorunlu sosyal güvenlik, işsizlik sigortası primi ödemeyen çalışanlar, işverenler, girişimciler ve çiftçiler tarafından karşılanmaktadır.
Zorunlu sosyal güvenlik primleri:
- zorunlu emeklilik ve maluliyet sigortasına katkı;
- zorunlu sağlık sigortası primi;
- işsizlik sigortası primi.
Katkı oranları, ödeme yapanların kategorisine göre değişir ve “Zorunlu Sosyal Güvenlik Katkıları Yasası” ile tanımlanır.
Özel tüketim vergileri yasa kapsamında, Karadağ topraklarında serbest dolaşımda bulunan bireysel mal ve hizmetler için özel tüketim vergisi ödeme yükümlülüğünü getirir.
Karadağ’daki üç tüketim ürünü türü ÖTV’ye tabidir:
- alkol ve alkollü içecekler
- tütün ürünleri
- mineral yağlar, türevleri ve ikameleri
Vergi mükellefinin kendisi bir takvim ayı için tüketim vergisini hesaplar.
Karadağ’da bir yatırımcının ödemek zorunda olduğu vergi türleri şunlardır:
- idari ücretler (administrativne takse)
- mahkeme ücretleri (sudske takse)
- hizmet vergileri (komunalne takse)
- kayıt ücreti/harçları (registracione takse)
- erteleme vergileri (boravišne takse)
Karadağ’daki gümrük sisteminin temeli Gümrük Tarife Kanunu ve Gümrük Kanunu’dur. Bu Kanun uyarınca malların gümrükten geçirilmesi, bir ithalat gümrük beyannamesi makbuzunun alınması, malların muayenesi ve Gümrük Tarifesi ve diğer tarifeler uyarınca sınıflandırılması, gümrük esaslarının belirlenmesi, gümrük vergisi tutarı ve mallara ödenen diğer ithalat vergileri, sabit miktardaki gümrük vergileri ve diğer ithalat vergileri karşılanması gerekmektedir.
Yasaya göre, bir yatırımcı beş yıldızlı otellere, enerji tesislerine ve işleme tesislerine yatırım yaparken görev muafiyeti hakkına sahip olabilir.
Katma Değer Vergisi (KDV) iade
Vergi döneminde vergi borcu miktarı, vergi mükellefinin aynı vergi döneminde mahsup edebileceği katma değer vergisi tutarından az ise, fark, bir sonraki vergi dönemi için, yani talep üzerine, vergi kredisi olarak muhasebeleştirilir. (Katma değer vergisi beyannamesi doldurulduktan sonraki 60 gün içinde.)
Esas olarak ürünleri ihraç eden bir vergi mükellefine ve ardışık üçten fazla KDV hesaplamasında vergi mükellefine, bir KDV katkısı olduğunu gösteren KDV farkının KDV iadesini doldurma tarihinden itibaren 30 gün içinde geri ödenmesi.
Vergi mükellefinin diğer vergileri ödemesi sona ermişse, katma değer vergisindeki fark vergi borcu miktarı kadar azaltılır.
Gelişme endeksi 75’in altında olan ve ekonomik olarak az gelişmiş belediyelerde, Kurumsal Gelir Vergisi Kanunu, yeni kurulan bir tüzel kişiliğin ilk sekiz yıl için gelir vergisi ödememesi gerektiğini düzenlemektedir. Ayrıca, Mükellefler için Kişisel Gelir Vergisi Kanunu’nda ilk sekiz yıl için hesaplanan gelir vergisi% 100 oranında azaltılmıştır. Vergi muafiyeti, birincil tarım, nakliye veya gemi yapımı, balıkçılık ve çelik sektörlerinde faaliyet gösteren vergi mükellefleri için geçerli değildir. Bu yasalar, yatırımcılara toplam sekiz yıllık iş için toplam tutarlarının 200.000 Avro’yu aşmaması durumunda vergi muafiyeti şeklinde vergi indirimini tanımlamaktadır.
Kaynak: bizniszona – mipa