Avrupa Birliği’nin bir sonraki üye ülkesi Karadağ’da ihale yarışı kızışıyor. Avrupa Birliği (AB) ile 33 fasılın 32’sini açan, bu sene de son fasıl görüşmelerine başlayacak olan Karadağ’da (Montenegro) yakın coğrafyadaki ülkeler artacak primden pay almak için birbiriyle yarışıyor.

Türkiye’nin de 2016’dan beri odağına giren 620 binlik küçük Adriyatik ülkesine Türk şirketlerini davet eden Karadağ Türk İşadamları Derneği Kurucu Başkanı (KATİAD) ve Anatolia Montenegro CEO’su İsmail Oğuz Güvenç, “Gayri Milli Safi Hasılası yaklaşık 5 milyar Euro olan ülkede daha yollar ve altyapılar yeni yeni şekilleniyor. Tam da bu sebeple ülkedeki ihalelerden en büyük payı Çin, Sırbistan gibi ülkeler alırken, Türkiye’nin de bu fırsatı kaçırmaması lazım. Güzel ülkemize döviz girdisi sağlamanın en keyifli yolu bu. Karadağ’a gelen irili ufaklı tüm şirketlere ihaleleri takip etmelerini tavsiye ediyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.

Avrupa Birliği’nin Genişlemeden Sorumlu Komiseri Oliver Varhelyi, normalde takvimlerde 2025 olmasına rağmen Karadağ’ın 2024’te birliğe dahil edileceğini Aralık 2019 ve Şubat 2020’de katıldığı konferanslarda vurgulamıştı.

AB ile resmi olarak fasıl açan 3 ülkenin olduğuna dikkat çeken Kurucu Başkan Güvenç, “Türkiye ve Sırbistan 33 fasılın henüz 17’sini açabildi. Ancak Karadağ 33 fasılın 32’sini açtı. Ayrıca bu ülke vatandaşları AB üyesi ülkelerde serbest dolaşım hakkına sahip ve para birimleri de Euro. Kısmen birliğe girmiş durumdalar. Ancak 2024- 2025’te, nasıl ki 2007’de birliğe üye olan Bulgaristan’da emlak yüzde 100 değerlendi ise burada da benzer bir hikaye olacak.” dedi.

KATİAD Başkanı; “Tam da bu sebeple Ziraat Bankamız 3 şubesi ile burada. Tosçelik burada. Global Yatırım Holding burada. Doğuş Grubu burada. Perakende de LC Waikiki, FLO, Tudors gibi markalarımız burada. Keza Türkiye’nin markalı konut üreticileri bir bir fizibilite bu yüzden çalışıyor. TAV, Cengiz ve Limak iki havalimanı için yenileme teklifi vermişti, bunlardan TAV son dörde kaldı. Yine Arıkan Yapı, İki Design, Mirnadom gibi Türkiye’de gayrimenkulde hem taahhütte hem de mimari de dünyaya örnek olan markalar burada.” diye konuştu.

Güvenç sözlerine şöyle devam etti; “Karadağ Merkez Bankası verilerine göre Türkiye, bu değerli markaları sayesinde ülkede doğrudan yabancı yatırımda son 3 yılda iyi bir sıçrama yaptı ve ilk 5’e girdi. Özellikle ev alma talebi Türkiye’den yoğun olduğu için 2016’ya kıyasla 40 kat artışla Türklerin yıllık ev alım için yatırım tutarı 30 milyon Euro’lara yaklaştı. Yine kurulan Türk şirket sayısı da 4 binin üzerinde. Avrupa’ya açılmak isteyenler artık Balkanların Avrupa’ya açılan kapısını mesken tutuyor. Türkiye’nin bu trendi kaçırmaması lazım.” değerlendirmesinde bulundu.

İsmail Oğuz Güvenç; “Karadağ’daki Türk şirketlerinin sayısı 4 bini geçti. Ancak, daha çok ihale almalıyız, büyük ölçekli işleri takip etmeliyiz.” diyor.

GLOBAL MARKALAR BİR BİR GELİYOR

5 milyar Euro milli hasılası bulunan, bunun yüzde 75’ini de turizm ve hizmet sektöründen kazanan Karadağ hızla zenginleşme yolunun ‘tatil tutukusu’ndan geçtiğini biliyor. Tatilcinin de en büyük ihtiyacının kolay ulaşım olduğunun farkında. Bu nedenle 622 binlik ülke, Avrupa’nın her köşesine kolayca ulaşabilmek için Avrupa Birliği’nin yavaş akan kredilerini beklemeden Çinlilerle anlaşıp, havayolu, denizyolu ve demiryolundan sonra otoban ile de ülkeyi yol üstüne çıkarmayı hedefliyor.

Nitekim 2020 ortasında hedefine ulaşacak. Sırbistan üzerinden Bar’a kadar gelecek Avrupa otobanı ülkedeki hareketliliği artıracak. Bar, şimdi de Montenegro hükümetinin Bar’da 2 adet 5 yıldızlı otel veya resort için ihaleye çıkacaklarını açıklaması ile gündemdeyken, küresel oyuncuların ayrı ayrı şehirlere yatırımları da dikkat çekiyor.

Hilton, Aman, Regent, Four Points & Sheraton, Chedi, Meliã, Falkensteiner, Iberostar gibi markaların ardından şimdi de Ritz Carlton yatırım için Karadağ ile anlaşma imzaladıklarını açıkladı. Marriott Internetional da Lustica yarımadasında hem 120 odalı otel hem de 180 lüks ev ve 48 villa için anlaşmayı imzalarken oteli 2023’te açmayı planlıyor.

Gelen turist sayısının her sene yaklaşık 200 bin arttığı Karadağ’da Çinli Tatil Ajansı U-Tour ise Zabljak’ta 100 odalı otel inşa edeceklerini açıkladı. Yerel şirket Bigova Bay ise daha yeni 300 milyon Euro yatırımla Kotor yakınlarında lüks resort oteli inşa edeceklerini söyledi.

Kurucu Başkan Güvenç, ülkede halihazırda 453 hotel bulunduğunu hatırlatarak, “Bunların sadece 25’i 5 yıldızlı, 179’u 4 yıldızlı otellerden oluşuyor. Yatak kapasitesi ise 43 bin 639. 2018’de 15’i üst sınıf olmak üzere 25, 2019’da ise 38 otel açılan Karadağ’da bu eğilim uzun süre devam edecek.” dedi.

Türkler her yıl 1.000’in üzerinde ev alıyor

Türkiye’ye 12 saatlik bir araba yolculuğu kadar yakındaki Adriyatik ülkesi Karadağ (Montenegro) hem benzer kültürü hem de Avrupa Birliği (AB) üyeliğine gün sayıyor olması sebebiyle son 3 yıldır Türklerin radarında. Güvenç, bütün dünyadan 2016’da 133 milyon Euro’luk gayrimenkul yatırımı alan 622 binlik ülkenin, 2017’de bu rakamı 147 milyon Euro’ya, 2018’de ise 182 milyon Euro’ya çıkardığını kaydetti.

Kurucu Başkan Güvenç sözlerine şu şekilde devam etti: “2018’de, 2017’ye göre 35 milyon Euro yükselen emlak yatırımının tam yüzde 52’si Türklerin artan ilgisi sayesinde oluştu. Nitekim 2016’da Karadağ’dan 634 bin Euro’luk emlak alımı yapan Türkler, 2017’de bu rakamı 6,8 milyon Euro’ya, 2018’de ise 25,1 milyon Euro’ya çıkardı. 2019’da bu rakamın 30 milyon Euro’yu aşması bekleniyor. Biz de inşaat sektöründeyiz ama talep o kadar yüksek ki biz stoklarımızı erittik.” dedi.

İsmail Güvenç son olarak; “Burada yatırım yaparak ülkemize döviz kazandırmak isteyen Türk şirketlere Türkiye’nin Podgorica Büyükelçisi Songül Ozan fazlasıyla yardımcı oluyor. Balkanları çok iyi bilen ve yatırımcılarımızı da iyi yönlendiren Ozan, girişimcilerimiz için bir şans.” ifadelerini kullandı.